Naar vruchtboom-

kweker annex fruitbedrijf in Varik

Per 1 maart 2023 is de kwekerij alleen nog te bezoeken op afspraak !

Het is op een maandagavond, midden in de zomer, dat ik heb afgesproken met de baas van de vruchtboomkwekerij "De Sterappel" in Varik. Ik sla bij Waardenburg de A2 af en ga een stief kwartiertje naar het oosten. Daar, weg van de snelweg, heerst een oase van rust.

Wat verwacht ik van dit bezoek? Ik weet dat op deze vruchtboomkwekerij gewerkt wordt zonder kunstmest en zonder chemische bestrijdingsmiddelen. Dat is extra lastig. Zeker in zo’n nat jaar als nu, 2007, groeit normaliter het onkruid harder dan je het kunt opruimen. Zonder bestrijdingsmiddelen telen staat daardoor vaak nog bekend als onkruidrijk telen. Ten onrechte overigens. Enige tijd geleden mocht ik een overheidsbestuurder rondleiden op een biologisch akkerbouwbedrijf. De mond van deze bestuurder viel open van verbazing. Een grootschalig akkerbouwbedrijf van enkele samenwerkende akkerbouwers, kaarsrechte rijen uien zonder één vuiltje erin en een tractor met apparatuur voor mechanische onkruidbestijding met GPS-systeem erop zodat deze biologische akkerbouwer biologische precisielandbouw kan bedrijven.

Biologische boeren en fruittelers moeten ook nog opboksen tegen de vooroordelen van de reguliere kwekers. Onkruid, ongedierte, brr, zeggen de onwetende collega’s. Terwijl je als je verder kijkt dan je reguliere boerenneus lang is ziet dat er heel goede voorbeelden van suksesvolle biologische boeren en telers zijn. Waarbij je dan aantekent dat de reguliere boeren er ( gelukkig maar) wel als de kippen bij zijn als de biologische boeren een ongedierte-aanpak ontwikkeld hebben die veel milieuvriendelijker en vooral goedkoper blijkt dan de traditionele chemische aanpak. Bij kastelers bijvoorbeeld apen ondertussen ze gelukkig de biologische telers na, die met lieveheersbeestjes de luizen bestrijden.

Een vruchtboomboomkwekerij waar vergelijkbaar geteeld wordt, ken ik nog niet. In mijn negatieve gedachten kom ik iemand tegen met onkruid waaronder als je goed kijkt zaailingen zitten; in mijn positieve gedachten zie ik iemand die zijn zaakjes op orde heeft met een prachtcollectie boompjes en Afrikaantjes tegen de aaltjes.

Ik draai het lommerrijke erf op, en de baas komt al aangelopen. Op klompen. Het is zeven uur. De regen valt gestadig naar beneden en het lijkt zo donker alsof het 9 uur is. Ik hoop dat ik nog foto’s kan maken met dit duistere weer. Na de kennismaking gaan we naar buiten.

Vanwege de regen heb ik een paraplu, twee jassen en een extra set schoeisel bij me. Die zal ik ook nodig hebben.

We gaan naar buiten, en gelijk zie ik een klein padje voor mijn voeten wegspringen. We beginnen in een kas. Prachtige druiven. Tafeldruiven. Frankenthalers. Een genot om te zien. De eerste druiven zijn verkleurd.

Frankenthaler-druiven in de kas



Opvallend is de mooie stam van de Frankenthaler-druivestruik

Weer buiten komen we eerst in het gedeelte van de kwekerij waar de wat oudere bomen staan. Ik zie geen onkruid. Ik zie kort gras tussen deze bomen. Ze staan ruim, omdat er in de afgelopen seizoenen al volop exemplaren verkocht zijn, de resterende, al doorgegroeide bomen hebben dus volop ruimte.

Bij de ingang word ik begroet door 3 kwekkende witte ganzen. Zij zijn de grasmaaiers van de kweker. Mooi. Dat is nog eens slim. Ganzen als onbezoldigde parkwachters en terreinbeheerders. Heren en dames boomkwekers in de reguliere teelt, is dit nou geen voorbeeld voor u? Kippen en ganzen die uw gras, onkruid en ongedierte helpen opruimen?

De ganzen laten Kees en mij naar binnen. Ik kijk mijn ogen uit. Mooie forse jonge boompjes. Rassen met uitzonderlijk mooie namen . Dubbele Binderszoet., Beauty of Bath, Zijden hemdje, Blanke Ananasreinette en Swaanappel lees ik op de etiketten.

Her en der zit al een vrucht aan de boom. Dat is natuurlijk koren op de molen van mijn camera.

Daar komt ie.

De Kaneelappel. Als je naar de kelk kijkt, zie je waarom hij zo heet.....



De Beauty of Bath tegen de op de achtergrond ruim staande grotere hoogstamboompjes in de ganzenwei

Bij de boomkwekerij hoort ook nog een fruitteeltbedrijf waar op dezelfde wijze geteeld wordt. Daar geniet ik weerom van mooie plaatjes. Natuurlijk gaan die ook op de gevoelige digitale plaat.

Voor de verkoop: Bonne Louise d'Avranche. Een prachtpeer! (eigenlijk: een grootvruchtige mutant van de Bonne Louise, om preciezer te zijn, ook wel Najomi genoemd)



Voor de verkoop: Rode Dijkmanszoet



Rode Dijkmanszoet



Oranje Renettes in de eigen hoogstamboomgaard

Inmiddels was het dik 8 uur. De regen en bewolking namen toe; het leek wel 10 uur. En toch, juist deze ongewenste omstandigheden leverden mooie plaatjes op.

Een fruitboom van het al bij Knoop beschreven ras Api. Als ze rijper zijn, worden ze welhaast zwart. Nu, in het flitslicht van de camera, leveren ze dit prachtige spektakelplaatje op

Het opzienbarendste van mijn tocht langs de bomen van De Sterappel moest nog komen. In de eigen hoogstamboomgaard van De Sterappel is in een Sterappelboom een maretak gegroeid. Maretakken of heksenbezems zijn in ons land een Limburgs fenomeen. Een maretak in de Betuwe schijnt uniek te zijn. Zou het een voortvloeisel zijn van de opwarming van ons klimaat dat de maretak nu ook buiten Limburg voorkomt?

Sterappel met maretak



Besjes in de maretak

De bolletjes in de maretak zijn besjes. Die bevatten het zaad. Het vruchtvlees met het zaad van de besjes is (s)lijmerig. Maretakbessen worden of werden in België gebruikt als lijm aan vogellijmstokjes. De lijm is ook het hulpmiddel waarmee de maretak zich vermenigvuldigt. De lijm met het zaadje hecht zich aan de snavel van de bessen etende vogel. Die vogel reinigt zijn snavel aan de boombast en ‘zaait’ zo de maretak. Aldus zal de maretak ook in de Betuwe terecht gekomen zijn.

Maretak én Sterappel op de eigen hoogstamboomgaard van De Sterappel

Slot

Het was een verregend, maar juist daardoor extra mooi fruitpad. Bij mijn vertrek schonk de baas mij een fles sap van eigen fruit en een pot appelperenstroop van eigen fabrikaat. Uiteraard zonder toevoegingen!

Ik kijk met veel warmte terug op het bezoek. Ik ontmoette een stuk authenticiteit dat je in Nederland zo vaak mist. Ik zag een onderneming die bezig is de balans te zoeken tussen commercieel én natuurrijk verantwoord bezig te zijn.

Als ik terugdenk, denk ik dat deze kwekerij meer biedt dan een mooi assortiment aan onbespoten, en er daardoor steviger en natuurlijk-levendiger uitziende jonge bomen. De bomen in reguliere kwekerijen worden toch wel flink opgejaagd, en zijn daardoor minder "natuurlijk gehard" dan deze op zaailingen opgekweekte rassen.

Ik denk dat de kwekerij annex het fruitbedrijf zich perfect lenen om tevens rondleidingen, excursies te geven en wellicht zelfs om kampeerders te ontvangen. Ik heb me er in ieder geval zelfs in de stromende regen perfect vermaakt!

Verder lezen: www.desterappel.nl